Nấm âm đạo hay còn gọi là viêm âm đạo do nấm, là bệnh phụ khoa phổ biến ở phụ nữ. Tuy không quá nguy hiểm nhưng bệnh gây các triệu chứng khó chịu và rất dễ tái phát. Vậy nguyên nhân và cách điều trị nấm âm đạo như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu những nội dung này trong bài viết dưới đây.
Nấm âm đạo là gì?
Nấm âm đạo là viêm âm đạo do nấm gây ra. Nguyên nhân chủ yếu gây ra nấm âm đạo là do bị nhiễm nấm men và hầu như đều bị tái phát lại nhiều lần. Theo nghiên cứu, bệnh chủ yếu do nấm Candida gây ra, trong đó nấm Candida Albicans chiếm đến 90% nguyên nhân gây ra bệnh.
Candida là một loại nấm men có hình bầu dục hoặc hình tròn, kích thước nấm nhỏ khoảng 2-5 μm. Candida thường sống hoại sinh trong đường tiêu hóa của người, động vật và trong ở trong âm đạo... Đối với người khoẻ mạnh bình thường, nấm candida được tìm thấy khoảng 30% ở miệng,17% ở phế quản, 38% ở ruột, 39% ở âm đạo,... Nấm Candida có thể phát triển và gây bệnh ở bất cứ đâu trên cơ thể con người nhưng thường gặp chủ yếu ở da, và niêm mạc.
Trong đó, nấm âm đạo là bệnh rất phổ biến điều kiện âm đạo rất thuận lợi cho nấm candida ký sinh và phát triển. Ở trong môi trường âm đạo bình thường, loại nấm này sẽ tồn tại ở một mức độ nhất định và không gây hại cho âm đạo của người phụ nữ. Tuy nhiên, nếu môi trường âm đạo của người phụ nữ thay đổi do một số tác nhân như tổn thương, dị ứng , mất cân bằng độ pH, thời tiết nóng ẩm… sẽ tạo điều kiện cho chúng sinh trưởng và gây bệnh.
Bệnh viêm âm đạo do nấm candida ở phụ nữ gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và có thể tái phát nhiều lần. Vì vậy, khi thấy những biểu hiện bất thường nhiễm nấm âm đạo, chị em cần phải đến ngay cơ sở y tế để được khám và chữa trị kịp thời tránh để tái phát bệnh nhiều lần.
Nguyên nhân gây nấm âm đạo
Có nhiều nguyên nhân gây nhiễm nấm âm đạo trong đó chủ yếu là do thói quen sinh hoạt không đúng. Hãy thử xem bạn có đang mắc phải một trong số đó không:
- Vệ sinh không đúng cách
Vệ sinh không đúng cách cũng là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra nấm âm đạo. Vùng kín ẩm ướt không sạch sẽ là điều kiện thuận lợi để cho vi khuẩn, nấm phát triển và gây bệnh. Những thói quen vệ sinh vùng kín không đúng mà phụ nữ rất dễ mắc phải như: thụt rửa âm đạo, sử dụng nhiều chất tẩy rửa không hợp lý, mặc quần lót ẩm ướt, lau từ sau ra trước khi đi vệ sinh, mặc quần lót quá chặt gây bí bách vùng kín…
- Quan hệ tình dục không an toàn
Quan hệ tình dục không an toàn không chỉ gây ra các bệnh xã hội nguy hiểm (bệnh lậu, giang mai, sùi mào gà,…) mà còn lây lan và gây nhiễm nấm âm đạo ở phụ nữ. Không sử dụng bao cao su khi quan hệ, quan hệ bừa bãi, có nhiều bạn tình sẽ khiến bạn tăng nguy cơ bị nhiễm nấm âm đạo.
- Hệ miễn dịch suy giảm
Hệ miễn dịch suy giảm là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nấm âm đạo. Khi hệ thống miễn dịch suy giảm sẽ làm mất cân bằng trong môi trường âm đạo. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho nấm và vi khuẩn phát triển, gây bệnh nấm âm đạo ở phụ nữ. Vì vậy, những người có sức đề kháng yếu có nguy cơ bị nấm âm đạo rất cao.
- Mất cân bằng nội tiết
Nấm âm đạo còn do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể của chị em. Những người ở giai đoạn tiền mãn kinh không có kích thích tố estrogen hoặc những người phụ nữ đang mang thai, phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai quá nhiều cũng là những người có nguy cơ bị mắc nấm âm đạo cao hơn bình thường.
- Do tác động ngoại khoa
Một số tác động ngoại khoa như làm các thủ thuật nạo hút thai không đảm bảo an toàn rất dễ gây viêm nhiễm và để lại những biến chứng nguy hiểm. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh viêm nhiễm phụ khoa phát triển trong đó có viêm âm đạo do nấm.
Các yếu tố nguy cơ dưới đây có thể gây ra nấm âm đạo:
- Dùng thuốc kháng sinh lâu dài
- Tiểu đường (đái tháo đường) không kiểm soát
- Suy giảm, rối loạn miễn dịch
- Thụt rửa âm đạo không đúng cách
- Đặt thuốc âm đạo kéo dài.
Dù không nằm trong nhóm nguy cơ, bạn vẫn có thể bị nhiễm nấm âm đạo. Vì vậy bạn cần đặc biệt chú ý để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh nấm âm đạo.
Triệu chứng của bệnh nấm âm đạo
Nhiễm nấm âm đạo có triệu chứng như thế nào? Theo các chuyên gia khám sản phụ khoa, chị em phụ nữ có thể nhận biết dấu hiệu nấm âm đạo qua những triệu chứng thường gặp sau đây:
- Ngứa vùng kín
Ngứa vùng kín triệu chứng điển hình nhất khi viêm âm đạo do nấm. Âm đạo có cảm giác ngứa ngày và khó chịu đặc biệt là vào ban đêm. Điều này không chỉ làm ảnh hưởng đến sức khỏe của chị em phụ nữ mà còn làm ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của họ.
- Khí hư bất thường
Khi bị viêm âm đạo do nấm candida, vùng kín ra nhiều khí hư màu trắng đục và có mùi hôi bất thường khiến cho các chị em cảm thấy khó chịu. Ngoài ra, vùng kín còn bị đau rát và sưng đỏ, nếu không chữa trị kịp thời sẽ để lại những biến chứng vô cùng nặng nề cho các chị em.
- Vùng kín có mùi hôi
Khi bị nấm âm đạo, vùng kín sẽ có mùi hôi khiến chị em phụ nữ cảm thấy khó chịu và mất tự tin.
Vì sao bệnh nấm âm đạo hay tái phát?
Bệnh nấm âm đạo ở phụ nữ khi điều trị muốn khỏi bệnh phải điều trị cả cho vợ và chồng. Ở nhiều phụ nữ sau điều trị nấm âm đạo rất hay tái phát do những nguyên sau:
- Không điều trị cùng với chồng: Bệnh nấm âm đạo lây truyền qua đường tình dục vì vậy khi điều trị phải điều trị cùng với chồng, nếu không rất dễ bị tái phát.
- Chủ quan không làm đúng theo lời dặn của bác sĩ trong vệ sinh cá nhân. Nếu sau điều tị chị em không giặt riêng đồ lót bằng xà phòng, phơi khô ngoài nắng to trước khi mặc thì có thể bị nhiễm nấm từ những đồ lót đã mặc trước.
- Không tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ là khi dùng hết thuốc phải khám và xét nghiệm lại theo đúng lịch hẹn, dẫn đến tình trạng thuốc uống thuốc chưa đủ liều, chưa trị dứt điểm sạch nấm.
- Đặc biệt, một số trường hợp còn tự ý mua thuốc đặt khi thấy có biểu hiện ngứa, ra khí hư, do đó làm tăng nguy cơ kháng thuốc, tái phát rất cao.
Cách chữa bệnh nấm âm đạo hiệu quả
Vậy cách điều trị nấm âm đạo như thế nào hiệu quả? Các chuyên gia cho biết, bệnh nấm âm đạo không hề khó chữa trị, có thể chữa khỏi hoàn toàn với một phác đồ điều trị duy nhất. Tuy nhiên, bệnh cũng rất dễ tái phát nếu như các chị em không xây dựng cho mình một thói quen sinh hoạt hợp lý, khoa học.
- Những thói quen cần duy trì trong thời gian điều trị nấm âm đạo:
- Có chế độ ăn uống hợp lý, ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Ăn những thực phẩm có lợi, tránh ăn những thực phẩm có chứa các chất béo để cơ thể khỏe mạnh.
- Không sử dụng thuốc tránh thai và các loại thuốc kháng sinh trong thời gian dài. Nếu cần tránh thai, hãy hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn biện pháp thích hợp.
- Tránh sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ có chất tẩy rửa cao làm mất cân bằng độ pH trong môi trường âm đạo.
- Mặc đồ thoải mái và giữ cho vùng âm đạo được khô thoáng, tránh để nấm phát triển.
Biện pháp điều trị nấm âm đạo triệt để hiện nay là sử dụng các loại thuốc đặc trị nấm. Nấm âm đạo do vi nấm gây ra sẽ được bác sĩ kê thuốc đặt ở âm đạo kết hợp với sử dụng thuốc uống. Tùy vào tình trạng bệnh của mỗi người mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc điều trị nấm âm đạo khác nhau để đạt được hiệu quả chữa bệnh nhanh nhất.
Nhờ sự phát triển của y học hiện đại, hiện nay có rất nhiều loại thuốc trị nấm âm đạo hiệu quả.
- Thuốc đặt phụ khoa Polygynax
Thuốc Polygynax là thuốc điều trị viêm âm đạo do nấm, viêm âm hộ hoặc viêm cổ tử cung. Thuốc ở dạng viên nén đặt vào âm đạo.
Cách dùng:
Thuốc được sử dụng bằng cách đặt sâu vào trong âm đạo một viên mỗi tối trước khi đi ngủ.
Thực hiện liên tiếp trong vòng 12 ngày, các triệu chứng nấm âm đạo sẽ dần thuyên giảm và phục hồi những tổn thương ở vùng kín.
- Thuốc đặt trị nấm âm đạo Mycogynax
Mycogynax là một loại thuốc viên đặt gồm các thành phần chính như Dexamethasone acetate 0.5mg, Metronidazole 200 mg,… cho tác dụng tiêu viêm, kháng khuẩn và hạn chế sự phát triển của nấm Candida.
Cách dùng:
Chỉ định dùng mỗi ngày một viên, liên tục trong vòng 10 ngày. Với những trường hợp nấm âm đạo nặng, thời gian đặt thuốc có thể kéo dài lên tối đa 14 ngày.
- Thuốc điều trị nấm âm đạo Fluomizin
Thuốc Fluomizin có chứa Dequalinium chloride – một hợp chất có khả năng kháng khuẩn giúp loại bỏ nấm Candida và vi khuẩn Trichomas, từ đó “đẩy lùi” bệnh nấm âm đạo và viêm âm đạo.
Cách dùng:
Đặt 1 viên vào âm đạo mỗi ngày, sử dụng liên tục trong vòng 6 ngày.
- Thuốc đặt âm đạo Sadetab
Với các thành phần như Neomycin Sulphate 83mg, Clotrimazole 100mg, Metronidazole 500mg,… thuốc đặt phụ khoa Sadetab đặc biệt hiệu quả cho các chị em bị viêm âm đạo do vi khuẩn, trùng roi hoặc viêm âm đạo do nấm Candida.
Cách dùng:
Mỗi ngày đặt một viên thuốc vào âm đạo vào buổi tối trước khi đi ngủ thì tình trạng ngứa vùng kín, khí hư ra nhiều, chảy máu âm đạo bất thường,… sẽ dần dần biến mất.
Để việc điều trị nấm âm đạo bằng thuốc Sadetab có hiệu quả, các bạn hãy lặp lại thao tác này liên tiếp trong 10 ngày rồi đi tái khám.
- Canesten® – Thuốc đặt âm đạo trị nấm Candida
Thuốc Canesten® là một trong những tân dược được đánh giá cao về mức độ hiệu quả trong việc “đánh bại” các bệnh phụ khoa, điển hình có nấm âm đạo. Thuốc có chứa dược liệu clotrimazole 500mg và một loạt các chất khác cho tác dụng ngăn chặn sự phát triển của nấm Candida, từ đó phục hồi sức khỏe vùng kín cho chị em.
Cách dùng:
Thuốc Canesten® được dùng bằng cách đặt vào trong âm đạo mỗi tối trước khi đi ngủ và lấy thuốc, rửa sạch vùng kín vào sáng hôm sau.
Thuốc có cả dạng kem bôi 2-3 lần/ngày dùng liên tục trong vòng 2-4 tuần.
Cách phòng ngừa nấm âm đạo hiệu quả
Để phòng ngừa bệnh viêm âm đạo do nấm candida gây ra chị em phụ nữ nên chú ý các vấn đề sau:
- Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ: Vệ sinh vùng kín hàng ngày bằng nước sạch, dung dịch vệ sinh có tính kiềm nhẹ. Sau đó lau khô không nên để vùng kín trong trạng thái ẩm ướt.
- Sau khi đi tiểu, nên dùng giấy vệ sinh sạch để thấm khô vùng kín. Không lau từ hậu môn về phía trước sẽ khiến vi khuẩn từ hậu môn lan sang âm đạo gây viêm nhiễm, nấm âm đạo.
- Không lạm dụng các chất tẩy rửa, dung dịch vệ sinh, nước hoa vùng kín sẽ gây mất cân bằng môi trường âm đạo.
- Trong thời kỳ kinh nguyệt nên thay băng vệ sinh thường xuyên 4h/ lần và tắm rửa bằng nước ấm.
- Mặc loại quần lót thoáng mát và thấm hút mồ hôi tốt, không mặc quần lót chặt gây bí bách ẩm ướt cho vùng kín sẽ dễ bị nấm âm đạo
- Quan hệ tình dục an toàn, để tránh nấm âm đạo và các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
- Bổ sung dinh dưỡng hợp lý, đầy đủ để tăng cường sức đề kháng và khả năng miễn dịch cho cơ thể, tránh viêm âm đạo do nấm gây ra.
- Phụ nữ có thai cần giữ vệ sinh vùng kín tốt hơn và khám phụ khoa định kỳ, tránh bị nấm âm đạo gây ảnh hưởng thai kỳ.
Trên đây là những thông tin về bệnh nấm âm đạo, nguyên nhân và cách điều trị nấm âm đạo. Bệnh rất dễ tái phát và có thể lây truyền sang cho nam giới khi quan hệ tình dục không an toàn. Hy vọng những thông tin trên đã giúp bạn biết cách phòng tránh cũng như điều trị nấm âm đạo hiệu quả.
