Thuốc tránh thai là biện pháp cứu cánh cho nhiều cặp đôi, khi quên không sử dụng bao cao su hoặc bao bị rách. Thế nhưng, nếu lạm dụng thuốc phá thai khẩn cấp có thể sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản của nữ giới. Tìm hiểu về thuốc tránh thai khẩn cấp để có cách sử dụng hiệu quả và an toàn nhất nhé.
Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Theo chia sẻ của các chuyên gia y tế thì, thuốc tránh thai khẩn cấp là loại thuốc chứa progestine liều cao. Được các cặp đôi sử dụng để ngăn chặn mang thai.
Hiện nay, trên thị trường có bán rất nhiều loại thuốc tránh thai khẩn cấp và thường được chia thành 2 loại: Thuốc tránh thai khẩn cấp 1 viên, 2 viên
Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai khẩn cấp?
- Ngăn cản quá trình rụng trứng: Trong thuốc tránh thai khẩn cấp chứa hormone sinh dục. Khi thuốc được đưa vào cơ thể sẻ sản sinh ra ovestrin, từ đó ức chế sự điều tiết ra FSH và metakentrin. Đồng thời dẫn tới việc ức chế buồng trứng rụng trứng.
- Tiết chất nhầy cổ tử cung: Thuốc tránh thai khẩn cấp chứa chất progestin khiến tuyến thể trong cổ tử cung kết dính lại. Từ đó, tinh trùng sẽ bị cản trở không đi qua được cổ tử cung.
- Biến đổi niêm mạc tử cung, ngăn sự làm tổ: Thuốc tránh thai chứa progestin và estrogen từ bên ngoài đưa vào và không có tính quy luật giống progestin và estrogen như cơ thể sản xuất ra trong thời kì kinh nguyệt bình thường, điều này sẽ làm cho màng trong tử cung phát dục không tốt khiến trứng không thể làm tổ trong tử cung được, từ đó có tác dụng tránh thai.
Công dụng thuốc tránh thai khẩn cấp?
Thuốc tránh thai khẩn cấp có công dụng tránh thai theo cơ chế ngăn chặn trứng và tinh trùng gặp nhau. Các hoạt chất có trong thuốc tránh thai khẩn cấp có thể ức chế quá trình rụng trứng, hoặc ức chế quá trình thụ tinh.
Trứng và tinh trùng nếu có thụ tinh thì không thể bám vào tử cung để phát triển. Chính vì thế mà thuốc đạt hiệu quả tránh thai tốt. Ngoài ra, để đảm bảo hiệu quả của thuốc thì cách sử dụng thuốc cũng đóng vai trò quan trọng.
Nhà sản xuất, các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo chị em, nên dùng thuốc càng sớm sau khi quan hệ càng tốt. Việc sử dụng càng sớm thì khả năng tránh thai càng cao.
Những đối tượng nào nên sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp?
- Khi mới quan hệ tình dục nhưng không sử dụng các biện pháp tránh thai
- Khi đang sử dụng thuốc uống ngừa thai mà quên uống từ 2 ngày trở lên.
- Khi đang sử dụng thuốc tiêm tránh thai mà thời gian tiêm bị chậm so với kỳ quy định.
- Khi bị cưỡng bức quan hệ tình dục
Cách sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp hiệu quả nhất
Khi uống thuốc tránh thai, bạn cần tuân thủ theo hướng dẫn dưới đây:
- Uống thuốc càng sớm càng tốt sau khi quan hệ, tối đa là 3 ngày.
- Càng dùng muộn hiệu quả tránh thai càng giảm
- Dù đã uống thuốc tránh thai khẩn cấp bạn vẫn nên kiểm tra lại bằng que thử thai chứ không nên chủ quan
- Không uống thuốc phá thai khẩn cấp quá 2 lần một tháng
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 1 viên
là loại thuốc chỉ có 1 viên và chỉ được dùng 1 liều duy nhất trong 12h sau khi quan hệ và không quá 3 ngày sau khi quan hệ. Có tác dụng phát huy hiệu quả ngừa thai tối đa 72h, kể từ thời điểm quan hệ.
Càng sử dụng sớm thì càng hiệu quả. Đặc biệt không được sử dụng quá 2 lần/ tháng. Vì có thể gây ra biến chứng nguy hiểm khi lạm dụng thuốc.
Thuốc tránh thai khẩn cấp loại 2 viên
là loại thuốc dùng 2 liều, mỗi liều 1 viên. Mỗi liều dùng cách nhau không quá 12h. Hiệu quả khi dùng thuốc chỉ có tác dụng trong 72h. Uống viên thứ nhất sau khi quan hệ; viên thứ 2 được dùng cách viên thứ 1 là 12h. Nó sẽ đạt hiệu quả khi sử dụng đúng cách và đủ cả 2 viên thuốc.
=> Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải loại thuốc được khuyên dùng. Vì vậy bạn chỉ nên uống khi cấp thiết và không có biện pháp thay thế. Biện pháp tránh thai an toàn hơn là sử dụng viên uống tránh thai hàng ngày hoặc sử dụng bao cao su.
Tác dụng phụ của thuốc ngừa thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Tùy thuộc vào từng cơ địa của mỗi người mà tương tác với thuốc có thể khác nhau. Các tác dụng phụ của thuốc tránh thai khẩn cấp bao gồm:
- Nôn, buồn nôn
- Tiêu chảy
- Đau đầu
- Rối loạn kinh nguyệt
- Rong kinh
Lưu ý: thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ có tác dụng tránh thai. Không có tác dụng phòng tránh các bệnh xã hội.
Theo các bác sĩ khuyến cáo, việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây ra một số tác động lên kỳ kinh. Và nếu như bạn lạm dụng thuốc cũng có thể gây ra những ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này.
Do đó, các bác sĩ khuyến cáo, không nên dùng quá 3 viên thuốc tránh thai khẩn cấp/ tháng. Hãy lựa chọn các biện pháp tránh thai an toàn như sử dụng bao cao su, cấy que tránh thai, dùng thuốc tránh thai hằng ngày…
Những điều cần chú ý khi sử dụng thuốc phá thai khẩn cấp?
Sử dụng càng sớm sau khi quan hệ càng tốt
Thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng đến 72h sau khi quan hệ. Tuy nhiên, đó là khuyến cáo, còn việc bạn sử dụng thuốc càng sớm sau khi quan hệ thì hiệu quả đạt được càng cao. Hầu hết các loại thuốc đều có tác dụng ức chế quá trình rụng trứng, thụ tinh và di chuyển của phôi thai.
Chính vì thế mà, việc uống thuốc ngay sau khi quan hệ sớm thì hiệu quả tránh thai càng cao. Thống kế cho thấy, thuốc có tác dụng lên tới 98%. Nếu như sử dụng trong vòng 24h sau khi quan hệ hiệu quả là 95%. Từ 25-48h là 85%, từ 49-72h là 58%.
Uống thuốc đúng chỉ dẫn
Thuốc tránh thai khẩn cấp có 2 loại. Nếu là loại 1 viên thì đơn giản. Chị em có thể uống ngay 1 viên ngay sau khi quan hệ. Còn nếu là loại 2 viên thì cần nhớ uống theo chỉ định, hướng dẫn của dược sĩ. Nhớ uống đúng giờ, đúng liều.
Nếu như đối với loại thuốc tránh thai khẩn cấp loại 2 viên bạn quên uống 1 viên thì xem như thuốc không còn tác dụng. Nếu như khi uống thuốc mà bị nôn trong khoảng 2 tiếng đầu thì cần phải uống bù liều khác.
Thuốc tránh thai khẩn cấp có những chống chỉ định. Do đó, cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng. Thuốc tránh thai khẩn cấp không dùng khi có thai và cho con bú. Thận trọng khi dùng với các trường hợp như:
- Ra máu bất thường ngoài kỳ kinh
- Bệnh gan cấp tính các khối u
- Bệnh hen suyễn
- Huyết áp
- Tim mạch
- Tiểu đường
- Tăng lipid máu
Không nên dùng quá 2 lần trong một tháng
Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ dùng đúng theo tên gọi. Tức là chỉ dùng trong trường hợp khẩn cấp, không dùng một cách lạm dụng. Đây cũng không phải là thuốc tránh thai hằng ngày nên không nên dùng thường xuyên.
Theo khuyến cáo của các bác sĩ thì chúng ta không nên dùng thuốc tránh thai hằng ngày quá 2 lần / tháng. Dùng càng nhiều thì những nguy cơ có thể gặp phải càng lớn.
Một số tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp
Nhiều chị em lo lắng thắc mắc, liệu uống thuốc tránh thai khẩn cấp nhiều có hại không. Bởi nhiều nguồn tin cho thấy việc chị em lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có khả năng bị vô sinh. Điều này khiến chị em vô cùng lo lắng.
Theo các bác sĩ chuyên gia Sản phụ khoa cho biết: Việc chị em sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp nhiều có khả năng gây ra ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt hàng ngày do một số tác dụng phụ đi kèm. Thậm chí ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này.
Hiệu quả của thuốc thấp
Thực tế hiệu quả của thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ đạt khoảng 85%. Nhưng nếu như chị em sử dụng liên tục, thường xuyên hiệu quả lần sau giảm. Nếu như chị em uống lần thứ 3 trong 1 chu kỳ thì hiệu quả giảm còn 65%, khả năng có thai lên tới 40%.
Ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày
Một số chị em sau khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp gặp phải một số phản ứng phụ như: đau đầu, đau bụng, chóng mặt, buồn nôn, cơ thể mệt mỏi, căng vú,…Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và công việc.
Phá vỡ chu kỳ kinh nguyệt
Nếu như chị em lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp liên tục có thể ảnh hưởng tới chu kỳ kinh nguyệt tự nhiên như: bị rối loạn kinh nguyệt, kinh nguyệt ra nhiều, ra ít, bị rong kinh kéo dài,…Trường hợp chị em bị rong kinh kéo dài nếu không chú ý vệ sinh sạch sẽ có thể gây ra viêm nhiễm.
Có nhiều chị em chia sẻ uống thuốc tránh thai bị ra máu kéo dài, đây có thể là tác dụng phụ của thuốc. Chị em không nên quá lo lắng, nếu như tình trạng diễn ra liên tục trong thời gian dài, chị em cảm thấy mệt mỏi, khó chịu thì hãy tới gặp các bác sĩ sản phụ khoa.
Ảnh hưởng đến đời sống tình dục
Nếu như chị em uống thuốc TTKC trong một thời gian dài có thể gặp phải tình trạng mất hứng, lãnh cảm, không còn ham muốn tình dục,…Ảnh hưởng đến đời sống vợ chồng.
Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
Theo khuyến cáo của nhiều bác sĩ tác hại của thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây ra tình trạng vô sinh –hiếm muộn nếu như chị em lạm dụng một cách quá mức.
Tác dụng của thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ để dùng những trường hợp khẩn cấp. Chúng ta không nên sử dụng quá 2 viên/ tháng đối với loại thuốc tránh thai khẩn cấp 1 viên và quá 4 viên/ tháng đối với loại 2 viên.
Khi sử dụng thuốc tránh thai một cách “thái quá” có thể làm rối loạn nội tiết, phá vỡ kỳ kinh nguyệt tự nhiên mà kỳ kinh nguyệt lại có liên quan trực tiếp đến khả năng sinh sản của chị em. Do đó, nếu như bạn lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây vô sinh.
Bên cạnh đó, nếu như chị em có thói quen lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có khả năng mắc các bệnh về thận, gan, tim mạch, ung thư bộ phận sinh sản, ung thư vú. Do đó khuyến cao chị em bị bệnh tim mạch, ung thư không nên dùng thuốc.
Như vậy, thuốc tránh phá thai khẩn cấp rõ ràng có nhiều lợi ích, nhưng nó cũng có những nhược điểm. Do đó, chúng ta cần cân nhắc khi lựa chọn cách tránh thai này. Tốt nhất, hãy lựa chọn những biện pháp tránh thai an toàn, phù hợp với mình thay vì sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
