Lạc nội mạc tử cung là một bệnh nguy hiểm, nếu như không thăm khám chữa kịp thời có thể gây ra nhiều ảnh hưởng. Lạc nội mạc tử cung buồng trứng, lạc nội mạch trong cơ tử cung, lạc nội mạc tử cung có thai được không?
Không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng bệnh lạc nội mạc cổ tử cung nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể ảnh xấu đến sức khỏe sinh sản, thậm chí gây vô sinh. Cùng chúng tôi tìm hiểu ngay những thông tin về lạc nội mạc tử cung trong bài viết này.
Nội mạc tử cung là lớp lót bên trong tử cung có nhiệm vụ bảo vệ thai nhi tránh khỏi những tác động mạnh từ bên ngoài. Lớp nội mạc này thường bong ra khi phụ nữ đến kỳ kinh nguyệt và được tái tạo lại sau đó.
Bệnh lạc nội mạc tử cung là tình trạng các mô hay tế bào nội mạc xuất hiện bên ngoài tử cung. Các dạng lạc nội mạc tử cung thường gặp như:
- Lạc nội mạc trong cơ tử cung (Adenomyosis) là một tình trạng lớp nội mạc tử cung di chuyển vào thành cơ tử cung. Lạc nội mạc tử cung trong cơ tử cung thường gặp ở độ tuổi sinh sản và biến mất sau khi mãn kinh.
- Lạc nội mạc tử cung buồng trứng: tình trạng lạc nội mạc tử cung khi xuất hiện ở buồng trứng gây nên u nang buồng trứng dạng lạc nội mạc tử cung. U nang buồng trứng dạng lạc nội mạc tử cung được coi là một biến chứng của lạc nội mạc tử cung.
Lạc nội mạc tử cung là vấn đề có thể xảy ra khi bạn đang trong độ tuổi sinh sản. Mặc dù lạc nội mạc tử cung được xem là lành tính, không gây nguy hiểm đến tính mạng.
Lạc nội mạc tử cung thường liên quan đến toàn bộ ống dẫn trứng, buồng trứng, ruột hoặc các mô trong sàn chậu.
Nguyên nhân lạc nội mạc tử cung
Bác sĩ CKI Trần Thúy Vân –Phòng khám Đa khoa Quốc tế Hà Nội cho biết: hiện vẫn chưa biết được nguyên nhân gây ra lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên, một số yếu tố nguy cơ cũng được đưa ra liên quan đến nguyên nhân lạc nội mạc tử cung.
Nguyên nhân lạc nội mạc tử cung do sự trào ngược của kinh nguyệt
Đây là sự giải thích phổ biến cho lạc nội mạc tử cung. Thay vì di chuyển ra ngoài cơ thể, máu kinh có chứa các tế bào nội mạc tử cung chảy ngược lại thông qua các ống dẫn trứng vào trong khoang chậu, khiến các tế bào này dính vào thành khung chậu và các bề mặt của các cơ quan vùng chậu.
Nguyên nhân gây lạc nội mạc tử cung do sự tăng trưởng tế bào phôi thai
Sự tăng trưởng tế bào phôi thai là một nguyên nhân khác. Tế bào phôi tạo ra các tế bào lót trong khoang bụng và vùng chậu. Khi một hoặc nhiều vùng nhỏ của màng bụng phát triển thành mô nội mạc tử cung, bạn có thể bị lạc nội mạc tử cung.
Nguyên nhân lạc nội mạc tử cung do các phẫu thuật ngoại sản
Nếu bạn từng thực hiện các phẫu thuật như cắt bỏ tử cung hoặc mổ lấy thai, những vết sẹo do phẫu thuật được hình thành có thể khiến các tế bào nội mạc tử cung dính vào đó, gây lạc nội mạc tử cung.
Trong trường hợp các tế bào nội mạc tử cung được các mạch máu hoặc dịch mô mang đi đến các bộ phận khác của cơ thể, bạn cũng có thể bị lạc nội mạc tử cung.
Lạc nội mạc tử cung do các nguyên nhân khác
Một số nguyên nhân khác có thể do hệ miễn dịch của bạn có vấn đề khiến cơ thể không thể nhận ra và phá hủy các mô nội mạc tử cung đang lớn lên bên ngoài tử cung, gây ra lạc nội mạc tử cung.
Hơn nữa, bạn có thể bị bệnh khi các tế bào vùng bụng và chậu có thể bị biến đổi thành tế bào nội mạc tử cung, hay các tế bào nội mạc tử cung đã được hình thành sẵn bên ngoài tử cung khi bạn còn là thai nhi.
Một số đối tượng có nguy cơ cao bị lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung có thể ảnh hưởng đến phụ nữ ở bất kỳ độ tuổi nào, đặc biệt là độ tuổi 30–50. Bạn có thể kiểm soát bệnh bằng cách giảm thiểu các tác nhân nguy cơ. Ngoài ra, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để biết thêm thông tin chi tiết.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc lạc nội mạc tử cung gồm:
- Chưa từng sinh con;
- Có người thân (mẹ, dì hoặc chị em gái) bị lạc nội mạc tử cung;
- Trào ngược kinh nguyệt do tắc nghẽn lại bởi một bệnh lý nào đó;
- Tiền sử viêm vùng chậu;
- Tử cung bất thường;
- Có kinh trước 12 tuổi;
- Hình dạng bất thường của tử cung, cổ tử cung hoặc âm đạo làm tắc nghẽn kinh nguyệt.
Triệu chứng của bệnh lạc nội mạc tử cung
Bệnh lạc nội mạc tử cung có triệu chứng khá giống với biểu hiện thường xảy ra trong chu kỳ kinh nguyệt nên dễ làm nhiều phụ nữ nhầm lẫn. Các chuyên gia khuyến cáo, nếu nhận thấy những dấu hiệu sau, bạn nên đến bệnh viện để kiểm tra ngay.
- Chuột rút, đau bụng dữ dội trong chu kỳ.
- Ra máu nhiều trong chu kỳ, có xuất hiện các cục máu đông.
- Chảy máu không rõ nguyên nhân giữa chu kỳ.
- Sưng và cảm thấy đau bụng dưới.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Vấn đề tiêu hóa như đau bụng, táo bón, tiêu chảy nghiêm trọng trong chu kỳ.
Các triệu chứng lạc nội mạc trong cơ tử cung gồm:
- Khởi đầu thường không triệu chứng.
- Dần dần xuất hiện rối loạn kinh nguyệt (ra huyết nhiều khi có kinh)
- Đau bụng khi hành kinh ngày càng nặng và kéo dài, đau khi giao hợp.
- Tử cung lớn dần lên gấp hai hay ba lần bình thường.
Các dấu hiệu lạc nội mạc tử cung buồng trứng gồm:
- Đau vùng chậu, từ cảm giác đau tức, đè nặng cho tới đột ngột đau nhói, đau nghiêm trọng.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Có thể gặp khó khăn khi đại tiện.
- Cảm giác muốn đi tiểu thường xuyên.
- Chu kỳ kinh bất thường (ra máu nhiều hơn bình thường, ra máu ít hơn bình thường hoặc ra máu bất thường).
- Chướng bụng.
- Cảm giác đầy bụng dù ăn rất ít.
- Khó thụ thai.
Nếu bạn bị lạc nội mạc trong cơ tử cung, các mô trong cơ tử cung phát triển ra bên ngoài tử cung và lấn ra ống dẫn trứng. Những mô phát triển không đúng này vẫn hoạt động như các mô tử cung bình thường, điều này có nghĩa là chúng sẽ bị bong ra và chảy máu trong chu kì kinh nguyệt.
Tuy nhiên, do chúng phát triển bên ngoài tử cung, máu không thể chảy ra ngoài cơ thể mà bị tích lại, gây ra chảy máu bên trong và nhiễm trùng, dẫn đến nhiều triệu chứng khác.
Nhìn chung các dấu hiệu lạc nội mạc tử cung đều có dấu hiệu điển hình là tình trạng kinh nguyệt ra nhiều, đau bụng kinh. Ngoài ra, còn tùy thuộc từng dạng bệnh lạc nội mạc trong cơ tử cung hay lạc nội mạc tử cung buồng trứng mà các biểu hiện cụ thể khác nhau.
Lạc nội mạc tử cung có thai được không?
Lạc nội mạc trong cơ tử cung, hay lạc nội mạc tử cung buồng trứng đều nguy hiểm. Qua thời gian, lớp lạc nội mạc ngày càng dày thêm, dẫn đến các triệu chứng đau bụng kinh dữ dội, rối loạn kinh nguyệt.
Quan trọng hơn, lạc nội mạc tử cung là một trong những nguyên nhân khiến cho việc thụ thai ở phụ nữ trở nên khó khăn. Khi lớp nội mạc dày lên sẽ khiến cho tinh trùng khó đi vào buồng trứng. Lạc nội mạc tử cung làm giảm chất lượng trứng cũng như khả năng thụ tinh và khả năng di chuyển của tinh trùng.
Theo các nghiên cứu y tế cho thấy, có khoảng từ 10 đến 15% phụ nữ vô sinh do lạc nội mạc tử cung buồng trứng, lạc nội mạc trong cơ tử cung. Nhất là khi các lớp mô dày và dính chặt vào nhau.
Một điều đáng lưu ý nữa là bệnh này rất dễ tái phát và khó điều trị dứt điểm. Vì các triệu chứng dễ bị nhầm lẫn nên nhiều chị em không thăm khám thường xuyên khiến lớp lạc nội mạc ngày càng dày hơn.
Ngoài ra, để biết lạc nội mạc tử cung có thai được không, bác sĩ cần đánh giá tình trạng bệnh. Thông thường bệnh thường được chia làm 4 giai đoạn được đánh giá theo mức độ nghiêm trọng. Với giai đoạn 1 là lạc nội mạc tử cung nhẹ và tiến đến giai đoạn 4 là nghiêm trọng. Người lạc nội mạc ở giai đoạn 1 hoặc 2 ít có nguy cơ bị vô sinh hơn người ở giai đoạn 3 và 4.
Việc xác định giai đoạn của lạc nội mạc tử cung cũng có thể giúp bác sĩ đưa ra kế hoạch điều trị. Ví dụ, một phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung giai đoạn 2 có thể thụ thai theo phương pháp tự nhiên nhưng đối với trường hợp đang ở giai đoạn 3, bạn nên tiến hành phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm.
Tuy nhiên, giai đoạn lạc nội mạc tử cung cũng không thể dự đoán liệu phương pháp điều trị sinh sản sẽ thành công ít hay nhiều. Lạc nội mạc tử cung giai đoạn 2 vẫn có thể trải qua nhiều lần thụ tinh trong ống nghiệm thất bại. Ngược lại, lạc nội mạc tử cung giai đoạn 4 vẫn có khả năng thụ thai ngay trong chu kỳ điều trị đầu tiên.
Một số biện pháp điều trị hỗ trợ sinh sản cho trường hợp vô sinh bởi lạc nội mạc tử cung gồm:
- Thuốc hỗ trợ sinh sản: Thuốc hỗ trợ sinh sản đơn thuần thường không được dùng cho phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung bởi khả năng cải thiện là khá thấp. Các loại thuốc hỗ trợ sinh sản bao gồm Clomid (clomiphene) và gonadotropin. Dùng thuốc Clomid và bơm tinh trùng vào buồng tử cung thường được thử nghiệm áp dụng trước tiên để tránh nguy cơ đa thai và hội chứng quá kích buồng trứng (OHSS).
- Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI): lấy tinh trùng của nam giới đã qua chọn lọc để bơm vào buồng tử cung.
- Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): lấy trứng và tinh trùng đem thụ tinh tạo thành phôi sau đó chuyển phôi vào buồng tử cung. Tuy nhiên biện pháp này cần có điều kiện về tài chính.
Nguyên nhân gây vô sinh tiềm ẩn khi bị lạc nội mạc tử cung
Hiện nay, các chuyên gia vẫn chưa hiểu hết được việc lạc nội mạc tử cung ảnh hưởng đến khả năng sinh sản như thế nào. Dù biết rằng lạc nội mạc có thể gây ra u nang buồng trứng (có thể cản trở sự rụng trứng) hoặc mô sẹo do lạc nội mạc khiến ống dẫn trứng bị tắc nghẽn, nhưng nguyên nhân gây vô sinh vẫn chưa rõ ràng.
Tuy nhiên, những trường hợp lạc nội mạc tử cung nhưng không có u lạc nội mạc hay tắc ống dẫn trứng vẫn có thể bị giảm khả năng sinh sản. Vậy lạc nội mạc tử cung gây vô sinh thế nào?
Giải thích lý do này, các bác sĩ cho hay: ống dẫn trứng rất nhỏ và rất dễ bị tắc nghẽn. Bất cứ chướng ngại nào cản trở trứng đi dọc theo ống dẫn trứng đều có thể gây vô sinh.
Những vết dính xung quanh có thể ngăn chặn sự di chuyển của trứng dọc theo ống dẫn trứng. Đồng thời, ngăn cản tinh trùng tìm đến trứng.Những dây dính có thể làm xê dịch vị trí vòi trứng và buồng trứng trong vùng chậu.
Phần nội mạc tử cung bị lạc có thể che phủ toàn bộ buồng trứng ngăn cản trứng rụng vào ống dẫn trứng.
Khi nội mạc tử cung xuất hiện trong tử cung hay còn gọi là lạc nội mạc trong cơ tử cung sẽ gây ra chảy máu. Tương tự, khi nó ở trên buồng trứng, kinh nguyệt sẽ xuất hiện. Nếu không có cách nào lấy ra, phần máu cũ có thể tạo thành những túi chứa máu trên buồng trứng và làm ảnh hưởng quá trình rụng trứng.
Những chất tiết ra do viêm nhiễm ở vùng chậu đều có thể gây bất lợi cho tinh trùng cũng như cản trở trứng vào tử cung. Cũng có khi những chất này ảnh hưởng chính các tế bào nội mạc tử cung, dẫn đến một số vấn đề trong lúc thụ thai và quá trình phát triển sớm của phôi.
Ở một số người khi bị lạc nội mạc tử cung buồng trứng khiến quá trình rụng trứng có thể bị gián đoạn. Nếu số trứng ít và rụng trứng bất thường, thì khả năng thụ thai sẽ giảm theo. Lạc nội mạc tử cung sẽ làm giảm chất lượng trứng cũng như khả năng thụ tinh và khả năng phát triển.
Chỉ khoảng 1/3 phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung là gặp khó khăn trong quá trình thụ thai. Thật ra, chỉ khi nào các sẹo lớn và dính mới ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Do đó, cũng có nhiều phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung và vẫn có thai được bình thường. Mặc dù vậy, lạc nội mạc tử cung vẫn là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến phụ nữ vô sinh.
Điều trị lạc nội mạc tử cung
Bình thường lạc nội mạc tử cung sẽ biến mất sau mãn kinh, vì vậy xử trí tùy thuộc vào tuổi có biểu hiện các triệu chứng. Một số cách điều trị lạc nội mạc tử cung như:
Giảm đau và giảm khó chịu
Cách này không điều trị triệt để bệnh được. Chỉ cần các loại thuốc giảm đau không cần toa bác sĩ cũng đủ tác dụng rồi. Thỉnh thoảng mới phải cần đến thuốc giảm đau mạnh hơn do bác sĩ kê toa.
Các thuốc nội tiết
Các thuốc tránh thai chứa estrogen và progesterone uống có thể giảm dần đau bụng kinh và lượng máu kinh. Các dạng thuốc chỉ chứa progestin (như vòng tránh thai chứa progesterone) tạo nên tình trạng vô kinh. Ngoài ra, có những nhóm thuốc tác dụng ức chế hoàn toàn hoạt động buồng trứng tạo nên hiện tượng gần như mãn kinh sẽ làm giảm tình trạng lạc nội mạc tử cung.
Phẫu thuật
Phẫu thuật cũng là một lựa chọn hiệu quả. Và thường là dùng phẫu thuật nội soi để lấy các tế bào nội mạc tử cung đồng thời giúp gỡ dính với các cơ quan xung quanh, đưa chúng về vị trí bình thường. Tuy nhiên, phẫu thuật không phải lúc nào cũng hiệu quả, nhất là các trường hợp bệnh nặng. Một số nghiên cứu cho thấy phẫu thuật thậm chí còn làm giảm khả năng có thai nhiều hơn.
Khi mổ lấy các túi máu dính trên buồng trứng có thể lấy nhầm mô buồng trứng. Ngoài việc ảnh hưởng đến khả năng rụng trứng về sau, nó còn dẫn đến nguy cơ mãn kinh sớm. Việc bóc tách các tế bào nội mạc luôn có rủi ro nên đòi hỏi kinh nghiệm và sự chính xác cao. Phẫu thuật nào cũng có biến chứng nhưng nhiều người vẫn chấp nhận rủi ro để được có con và giảm các cơn đau.
Một số người đã có đủ con và cuộc sống bị xáo trộn nhiều do lạc nội mạc tử cung, họ có thể chọn phương pháp cắt bỏ tử cung. Đây là giải pháp cuối cùng và cần nhắc kỹ lưỡng khi mà các triệu chứng quá ảnh hưởng sinh hoạt hằng ngày.
Lời kết
Có thể thấy rằng, lạc nội mạc tử cung là căn bệnh mà bất cứ chị em nào cũng có nguy cơ gặp phải. Những nguyên nhân lạc nội mạc tử cung chưa được xác định rõ. Nên có thể nói lạc nội mạc tử cung là bệnh phức tạp, khó có thể phòng tránh.
Tuy nhiên, nếu đã được chẩn đoán lạc nội mạc trong cơ tử cung hay lạc nội mạc tử cung buồng trứng thì vẫn có cách điều trị nhằm giảm đau, phục hồi khả năng sinh sản của nữ giới.
Do đó, chị em cũng không nên quá sợ hãi căn bệnh này, lạc nội mạc tử cung có thai được không? câu trả lời là vẫn có thể nếu như chúng ta chủ động tầm soát, điều trị tích cực sớm. Càng bắt đầu điều trị sớm, cơ hội sinh sản của những bệnh nhân bị lạc nội mạc tử cung càng cao.
Nếu còn bất cứ băn khoăn này, chị em có thể đặt câu hỏi TẠI ĐÂY để được các chuyên gia tư vấn miễn phí.
